Werkgevers klagen over personeelstekort en over krapte. Toch staan er zelfs nu nog veel mensen aan de kant. Leeftijdsdiscriminatie speelt daarbij een rol. Uitsluitingsmechanismen moeten we onder ogen zien en effectief aanpakken. KBO-PCOB vraagt daarvoor de aandacht. De Tweede Kamer dringt terecht aan op concrete maatregelen.
In december 2018 debatteerde de Kamercommissie Sociale Zaken en Werkgelegenheid over arbeidsmarktdiscriminatie. Centraal stond een plan van staatssecretaris Van Ark, het ‘Implementatieplan Arbeidsmarktdiscriminatie 2019-2021’.
KBO-PCOB onderschrijft de constatering van staatssecretaris Van Ark dat arbeidsmarktdiscriminatie een hardnekkig probleem is met impact op de hele samenleving. Per brief stuurden we de Tweede Kamer onze reflectie op deze pijlers, vanuit de positie van senioren.
Positief vinden we de voorgenomen wetswijziging om toezicht en handhaving van de Inspectie mogelijk te maken op de aanwezigheid van antidiscriminatiebeleid bij werkgevers, en het ophogen van capaciteit en middelen daartoe. Voor wat betreft discriminatie bij uitzendbedrijven is KBO-PCOB voorstander van het uitbreiden van de overheidsopdracht aan antidiscriminatiebureaus boven de mogelijkheid van een intern meldpunt op brancheniveau (zelfregulering).
Om arbeidsmarktdiscriminatie tegen te gaan, worden pilots ontwikkeld. In de voortgangsrapportage trof KBO-PCOB nog geen pilots aan met interventies om leeftijdsdiscriminatie bij werving en selectie te bestrijden. Dit terwijl werkzoekenden boven de 50 jaar herhaaldelijk bij ons aangeven veel last van discriminatie te ondervinden.
Heel goed is de aandacht voor geautomatiseerde systemen en algoritmen bij werving en selectie van personeel. Deze zijn namelijk niet in het voordeel van oudere werkzoekenden (niets is zo makkelijk als een leeftijdsgrens als filter inzetten).
KBO-PCOB leest helaas nog geen ambitie in het vergroten van de kennis en bewustwording over onterecht onderscheid naar leeftijd bij werving, selectie en loopbaanontwikkeling. Een gemiste kans! Zo zit momenteel de helft van alle werkloze 50-plussers al meer dan een jaar thuis, tegen slechts een derde van alle ww’ers samen. Er bestaat enorme huiver bij werkgevers om deze groep een kans te geven. Zie ook het recente onderzoek van hoogleraar Joop Schippers, dat tijdens het Kamerdebat ook werd gememoreerd.
De Tweede Kamer deelde de zorgen van KBO-PCOB. 50PLUS, SP, GroenLinks, DENK, PvdA en CDA roepen de staatssecretaris op om concrete doelstellingen aan haar plannen te verbinden. D66 wil weten hoe de staatssecretaris de voortgang gaat monitoren. De SP is benieuwd hoe de staatssecretaris leeftijdsdiscriminatie concreet gaat aanpakkenD66 pleit ervoor om het UWV een rol te geven in de signalering van leeftijdsdiscriminatie. Het UWV zou volgens Van Weyenberg (D66) melding kunnen maken als zij leeftijdsdiscriminatie vermoeden.
PvdA-woordvoerder Gijs van Dijk stelt voor dat de minister kijkt naar de Rooney Rule, waarbij ten minste één iemand van boven de 50 wordt uitgenodigd per sollicitatieronde. In haar beantwoording noemt staatssecretaris Van Ark de Rooney Rule een mooi voorbeeld, maar iets dat zij werkgevers niet kan verplichten.
Toezeggingen
In antwoord op vragen van de woordvoerders over concrete doelstellingen, stelt staatssecretaris Van Ark dat zij in het tweede kwartaal van 2019 een voortgangsrapportage aan de Kamer stuurt, waarin de effectiviteit van haar maatregelen aan bod komt. Ook biedt zij de Raad van State na de zomer de wetswijziging voor de Arbowet aan, waarbij ook gekeken zal worden naar het instellen van een meldplicht voor arbeidsmarktdiscriminatie. Daarnaast zegt de staatssecretaris toe in het voorjaar een brief aan de Kamer te sturen over de rol van het UWV in de bestrijding van arbeidsmarktdiscriminatie.
Moties
De Tweede Kamer was initiatiefrijk rond dit belangrijke onderwerp en veel moties in. De motie van Corrie van Brenk (50PLUS) en Gijs van Dijk (PvdA) om bij elke vacature van de Rijksoverheid verplicht een 50-plusser uit te nodigen, haalde helaas meerderheid. Wel nam de Tweede Kamer vlak voor het Kerstreces de volgende moties aan, die in lijn liggen met de visie van KBO-PCOB:
Motie van Jasper van Dijk over het bestraffen van uitzendbureaus die zich schuldig maken aan arbeidsmarktdiscriminatie
Motie van Van Brenk (50PLUS) over de effectiviteit van beleid tegen arbeidsmarktdiscriminatie
Motie van Van Brenk over het maximaal benutten van ruimte voor instroom van 50-plussers bij de rijksoverheid
Motie van Azarkan en Kuzu (DENK) over het vergroten van kennis over discriminatie bij werkgevers
Motie van Azarkan en Kuzu (DENK) over het inzetten van mysteryguests door de Inspectie SZW
Motie van Van Weyenberg (D66) en Peters (CDA) over een meldplicht bij discriminerende verzoeken aan uitzendbedrijven
Motie van Gijs van Dijk (PvdA) c.s. over de rol van de Inspectie SZW bij het toezicht op niet-aangesloten uitzendondernemingen
